Wersja robocza

Jest to dokument roboczy, który w dowolnym momencie może zostać zmieniony, zastąpiony lub usunięty. Nie należy korzystać z tego opracowania jako czegoś innego niż dokumentu w trakcie opracowywania.
Nie wahaj się proponować zmian. Możesz komentować, uzupełniać, redagować każdy fragment dokumentu.

Poradnik: Cykl życia technologii informacyjno-komunikacyjnej

Opracowanie: Angelika Sosnowska

Data zgłoszenia: 9 czerwca 2025 r., ostatnia aktualizacja: 30 października 2025 r.

Wstęp

W tym dokumencie pokazujemy, jak krok po kroku tworzyć cyfrowe produkty - takie jak strony internetowe, aplikacje mobilne, dokumenty

• w sposób dostępny dla wszystkich. Używamy prostego języka, żeby każdy - niezależnie od doświadczenia i wiedzy technicznej - mógł łatwo zrozumieć, co należy zrobić, by produkt był dostępny.

Technologie Informacyjno-Komunikacyjne (TIK) są dziś podstawowym narzędziem w pracy każdej organizacji. Ułatwiają komunikację, wspierają świadczenie usług i przekazywanie informacji. Dlatego tak ważne jest, by każdy - niezależnie od wieku, stanu zdrowia czy umiejętności cyfrowych - mógł z nich korzystać bez barier.

Przechodzimy tu przez tzw. cykl życia TIK - od pomysłu, przez projektowanie, tworzenie aż po wycofanie produktu czy usługi. Pokazujemy, jakie obowiązki wynikają z prawa, jakie dobre praktyki warto wdrożyć i jak zastosować je w trzech obszarach:

• dokumenty cyfrowe (np. PDF, DOCX, ODT, PPT)
• strony internetowe,
• aplikacje mobilne.

To przewodnik dla personelu zaangażowanego w tworzenie produktów cyfrowych. Zarówno dla pracowników podmiotów publicznych, jak też pracowników zewnętrznych wykonawców i dostawców. Dzięki przykładom i przejrzystym opisom można lepiej zrozumieć, jak dbać o dostępność cyfrową w całym cyklu życia TIK.

Cykl życia TIK obejmuje sześć faz:

1. Faza koncepcji i definiowania wymagań - to moment, w którym powstaje pomysł na nowy produkt. Tutaj określamy potrzeby przyszłych użytkowników, w tym osób ze szczególnymi potrzebami, ustalamy cele i wymagania techniczne, w tym związane z dostępnością.
2. Faza projektowania - polega na tworzeniu struktury, wyglądu i sposobu działania przyszłego produktu. To wtedy projektujemy interfejsy, architekturę informacji i procesy, dbając o ich dostępność cyfrową już na poziomie makiet czy prototypów.
3. Faza wdrażania i integracji - w tej fazie produkt jest budowany lub programowany. Tworzy się kod i treści (w tym grafiki i dokumenty). Warto na bieżąco testować zgodność z zasadami dostępności cyfrowej.
4. Faza testowania i walidacji - produkt w wersji testowej sprawdzamy pod kątem zapewnienia dostępności cyfrowej. Testujemy go z użyciem dostępnych możliwości (np. testy automatyczne, ocena ekspercka, testy z udziałem osób z niepełnosprawnościami). Wprowadzamy ewentualne poprawki i przeprowadzamy ponowne testy.
5. Faza utrzymania i rozwoju - produkt jest używany i musi być utrzymywany w aktualnym stanie. To oznacza m.in. naprawianie błędów, aktualizowanie treści i dbanie o to, by kolejne zmiany nie pogarszały stanu dostępności, a nowe elementy (moduły, funkcjonalności) były dostępne cyfrowo.
6. Faza starzenia się i wycofania - gdy produkt nie będzie już używany (traci uzasadnienie dalszego utrzymania), trzeba zadbać o to, by użytkownicy mieli dostęp do informacji o zakończeniu wsparcia i - jeśli to potrzebne - do archiwalnych treści w formie dostępnej cyfrowo.

Rozumienie tego cyklu pomaga lepiej planować działania i nie pomijać zapewnienia dostępności cyfrowej na żadnym z etapów.