Przejdź do głównej zawartości
Wersja robocza
Jest to dokument roboczy, który w dowolnym momencie może zostać zmieniony, zastąpiony lub usunięty. Nie należy korzystać z tego opracowania jako czegoś innego niż dokumentu w trakcie opracowywania.
Nie wahaj się proponować zmian. Możesz komentować, uzupełniać, redagować każdy fragment dokumentu.

Edukacja o prawach w zakresie dostępności cyfrowej

Opracowanie: Mateusz Ciborowski
Data zgłoszenia: 18 sierpnia 2025 r.

Zalecenie​

Organizacja informuje i edukuje klientów o prawach obywatela w zakresie dostępności cyfrowej.

Rekomendacje​

  • Publikacja informacji:
    • Umieszczenie na stronie internetowej organizacji, w Biuletynie Informacji Publicznej (jeśli dotyczy) oraz w materiałach informacyjnych treści dotyczących praw użytkowników w zakresie dostępności cyfrowej.
      Rekomenduje się utworzenie widocznej i łatwo dostępnej sekcji, np. "Dostępność", gdzie znajdą się wszystkie informacje o stosowanych standardach, a także materiały edukacyjne.
    • Udostępnienie w widocznym miejscu z poziomu każdej podstrony serwisu (na przykład w stopce) deklaracji dostępności wraz z opisem procedury zgłaszania skarg na brak dostępności oraz żądań zapewnienia dostępności.
  • Edukacja i szkolenia:
    • Organizacja cyklicznych działań edukacyjnych (np. kampanie informacyjne, webinary, materiały wideo z napisami rozszerzonymi, tłumaczeniem na PJM, oraz audiodeskrypcją w razie potrzeby).
      Rekomenduje się przygotowanie przystępnych, łatwych do zrozumienia materiałów (np. broszury, infografiki, krótkie filmy instruktażowe), które wyjaśniają podstawowe pojęcia związane z dostępnością cyfrową, prawa obywatela oraz dostępne funkcje na stronach internetowych i w aplikacjach mobilnych organizacji. Materiały te powinny być dostępne w różnych formatach.
    • Szkolenie pracowników w zakresie reagowania na potrzeby osób ze szczególnymi potrzebami.
    • Współpraca z organizacjami działającymi na rzecz dostępności cyfrowej.

Nawiązanie współpracy z organizacjami działającymi na rzecz dostępności cyfrowej oraz na rzecz osób z niepełnosprawnościami, szczególnymi potrzebami i seniorów pozwoli na lepsze dostosowanie treści i formy przekazu do potrzeb odbiorców, a także zwiększy zasięg działań informacyjnych.

  • Kanały komunikacji:
    • Zapewnienie różnych form kontaktu w celu zgłaszania uwag o dostępności cyfrowej (formularz online, e-mail, telefon, możliwość połączenia wideo z tłumaczem PJM, możliwość przesłania filmu w PJM).
    • Opracowanie procedury obsługi zgłoszeń zgodnej z ustawowym terminem 7 dni na odpowiedź.
  • Monitoring i raportowanie:
    • Prowadzenie rejestru zgłoszeń dotyczących dostępności i publikowanie corocznych podsumowań działań naprawczych.
    • Uwzględnianie opinii klientów w planach rozwoju usług cyfrowych.

Uzasadnienie​

Informowanie i edukowanie klientów o prawach w zakresie dostępności cyfrowej wzmacnia podmiotowość obywateli. Pozwala im świadomie korzystać z przysługujących narzędzi przewidzianych prawem.

Edukacja klientów w zakresie prawa do dostępności cyfrowej jest kluczowym elementem w budowaniu inkluzywnego społeczeństwa informacyjnego. Działania te nie tylko spełniają wymogi prawne, ale także przynoszą szereg korzyści.

Poinformowany klient jest bardziej niezależny w korzystaniu z usług cyfrowych, co zmniejsza obciążenie dla działów wsparcia i obsługi klienta.

Transparentne podejście do dostępności buduje pozytywny wizerunek organizacji jako odpowiedzialnej i dbającej o wszystkich swoich użytkowników.

Zapewnia przejrzystość działań organizacji. Klienci wiedzą, gdzie i jak mogą zgłosić problemy z brakiem dostępności cyfrowej.

Podnosi jakość usług. Edukacja klientów przekłada się na większą liczbę wartościowych zgłoszeń wspierających rozwój usług cyfrowych.

Minimalizuje ryzyko prawne. Spełnianie wymogów ustawowych ogranicza możliwość nałożenia sankcji za brak realizacji obowiązków prawnych.

Podstawa prawna​

  • Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz.U. 2019 poz. 848 z późn. zm.).
  • Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się (Dz. U. z 2023 r. poz. 20)
  • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego.
  • Konwencja ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami – ratyfikowana przez Polskę w 2012 r. (Dz.U. 2012 poz. 1169).
    Konwencja uznaje dostęp do informacji i technologii jako fundamentalne prawo człowieka. Artykuł 9 zobowiązuje państwa-strony do "podjęcia odpowiednich środków w celu zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami dostępu (...) do technologii informacyjno-komunikacyjnych, w tym Internetu".

Źródła i opracowania​