Nie wahaj się proponować zmian. Możesz komentować, uzupełniać, redagować każdy fragment dokumentu.
Stosowanie tekstu łatwego do czytania i zrozumienia (ETR)
Zalecenie
Organizacja stosuje teksty łatwe do czytania i zrozumienia (ETR), jako uzupełniającą formę komunikacji i przekazywania informacji.
Rekomendacje
Zakres stosowania ETR
Rekomenduje się, aby teksty ETR były dodawane do standardowych komunikatów, w szczególności do:
- podstawowych informacji o organizacji, jej strukturze i zakresie działania,
- opisu realizowanych usług lub zadań organizacji,
- informacji alarmowych, dotyczących życia i zdrowia,
- sposobu i zasad kontaktu z organizacją,
- najważniejszych uchwał, zarządzeń, procedur, regulaminów, uproszczonych streszczeń do dokumentów znacznych rozmiarów (m.in. strategii rozwoju, polityki regionalne, programy strategiczne itp.).
Etapy wdrażania ETR
- Wyznaczenie jednostki/ pracownika odpowiedzialnego za wdrożenie i koordynowanie działań związanych z wdrażaniem ETR (np. działu ds. dostępności, koordynatora dostępności, działu komunikacji, itp.).
- Zapewnienie nabycia lub podniesienia kompetencji lub kwalifikacji w zakresie stosowania ETR jednostki/ pracownika odpowiedzialnego za wdrożenie i koordynowanie działań związanych z wdrażaniem ETR w organizacji.
- Wyposażenie jednostki/ pracownika w „skrócony poradnik tworzenia tekstów w ETR”.
- Opracowanie wewnętrznej procedury tworzenia i publikowania tekstów w ETR (m.in. kto i w jakim terminie zgłasza potrzebę przygotowania tekstów w ETR, jaki jest czas potrzebny na przygotowanie i testowanie poprawności treści w ETR, wskazanie katalogu testerów treści w ETR). Procedura może być częścią polityki dostępności cyfrowej organizacji/ podmiotu.
- Współpraca z przedstawicielami grup docelowych – testowanie treści ETR z udziałem osób z niepełnosprawnością intelektualną lub innymi użytkownikami końcowymi, w celu weryfikacji zrozumiałości materiału.
- Stopniowe wdrażanie ETR - rozpoczęcie od najważniejszych informacji i dokumentów, a następnie rozszerzanie zakresu na dalsze obszary w miarę możliwości organizacyjnych.
- Zapewnienie dostępności cyfrowej – treści ETR publikowane online powinny być zgodne z wymaganiami ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.
Podstawa prawna
Art. 6 pkt 3 lit. c) Ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2024 r. poz. 1411)
Uzasadnienie
Wdrażanie tekstu łatwego do czytania i zrozumienia (ETR) jest odpowiedzią na potrzebę zapewnienia równego dostępu do informacji wszystkim osobom – niezależnie od ich poziomu sprawności poznawczej, edukacyjnej czy językowej. Podmioty publiczne i inne organizacje mają obowiązek podejmowania działań na rzecz dostępności informacyjno-komunikacyjnej. Wynika to m.in. z zasady projektowania inkluzywnego oraz Ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
ETR (ang. easy to read) to standaryzowana forma prezentowania treści, której celem jest umożliwienie zrozumienia przekazu osobom mającym trudności z czytaniem, przetwarzaniem informacji lub posługiwaniem się językiem urzędowym. Do grup, które szczególnie korzystają z tekstów ETR, należą m.in. osoby z niepełnosprawnością intelektualną, osoby neuroatypowe, seniorzy, osoby z trudnościami w uczeniu się oraz cudzoziemcy uczący się języka polskiego. Brak zrozumienia treści, przepisów, formularzy czy informacji o usługach stanowi poważną barierę w dostępie do wsparcia i uczestnictwa społecznego na równi ze wszystkimi.
Publikowanie uproszczonych wersji najważniejszych treści w ETR:
- zwiększa samodzielność użytkowników,
- wspiera niezależne podejmowanie decyzji,
- poprawia przejrzystość działań instytucji,
- buduje zaufanie do organizacji jako otwartej i inkluzywnej.
Stosowanie ETR nie zastępuje standardowych treści – jest ich uzupełnieniem, zgodnym z ideą równoległej, wielokanałowej komunikacji dostosowanej do zróżnicowanych potrzeb odbiorców.
Wdrożenie tekstu łatwego do czytania i zrozumienia to krok w stronę nowoczesnej, odpowiedzialnej organizacji, która respektuje prawa wszystkich obywateli i działa na rzecz rzeczywistej dostępności – funkcjonalnej i komunikacyjnej, a nie tylko formalnej.
Źródła, opracowania
- Jak przygotować dokumenty w prostym języku i tekście łatwym do czytania i zrozumienia - wytyczne
- Tekst łatwy do czytania i zrozumienia. Instrukcja
- Poradnik dla autorów tekstów łatwych do czytania i rozumienia
- Komunikacja dla wszystkich
- Prosty język: jak tworzyć treści dostępne cyfrowo?
- Easy-to-read information is easier to understand
Historia wersji
| Wersja | Autor | Data | Opis zmian |
|---|---|---|---|
| RC | Anna Dybiec, Anna Bizub-Jechna | 6.08.2025 | Projekt – kandydat do wydania |